YER EKOTIZIMLARINI TAʼLIM ORQALI QOʻLLAB-QUVVATLASH
TATU yer resurslari, shu jumladan oʻrmonlar va yovvoyi yerlarni saqlash va barqaror foydalanishni targʻib qiluvchi tadbirlarni faol qoʻllab-quvvatlaydi va tashkillashtiradi. Masalan, universitet hayotida faol ishtirok etayotgan talabalar uchun "Krasnogorsk" hududiga sayohat tashkil etildi. Sayohat davomida talabalar tabiatdan bahramand boʻlish barobarida atrof-muhitni muhofaza qilishga hissa qoʻshishdi. “Men ifloslantirmadim, lekin bu mening Vatani” shiori ostida ular ikki gektardan ortiq hududni chiqindilardan tozalab, toza va sogʻlom muhitni saqlash muhimligi haqida targʻibot olib borishdi. Bunday tadbirlar TATUning keng qamrovli barqarorlikka sodiqligi doirasiga kiradi. Universitet talabalarni amaliy ekologik himoya va muhofaza ishlariga jalb etishga undaydi. Bu tadbirlar nafaqat tabiatga nisbatan mas’uliyat hissini shakllantiradi, balki ishtirokchilarga tabiiy resurslardan barqaror foydalanish va ularni asrash boʻyicha ta’lim beradi. Sayohat videosi: https://t.me/tuituz_official/12429
TATUning Barqaror xarid siyosati kampusdagi oziq-ovqat mahsulotlarining barqaror manbalardan olinishini ta’minlaydi. Siyosat ekologik toza va ijtimoiy jihatdan mas’uliyatli xarid amaliyotlarini qoʻllab-quvvatlaydi, jumladan barqaror dehqonchilik usullaridan foydalanadigan fermer xo‘jaliklaridan oziq-ovqat xarid qilishni ragʻbatlantiradi. Bu yondashuv universitetning atrof-muhitga ta’sirini kamaytiradi hamda barqaror oziq-ovqat ishlab chiqarishni qoʻllab-quvvatlaydi. Ushbu sa’y-harakatlar orqali TATU talabalar va xodimlarni mahalliy va global barqarorlik maqsadlariga hissa qoʻshuvchi oziq-ovqat mahsulotlari bilan ta’minlashga intiladi (https://tuit.uz/en/sustainable-procurement-policy).
TATU 15-barqaror rivojlanish maqsadiga muvofiq biologik xilma-xillikni saqlashda muhim rol o‘ynaydi. Universitet ekologik tizimlar va ayniqsa tahdid ostidagi biologik xilma-xillikni saqlashga qaratilgan tadqiqotlar va loyihalarni amalga oshiradi. TATU davlat va nodavlat tashkilotlari bilan hamkorlikda yovvoyi tabiat yashash joylarini himoya qilish va oʻrmonlarni kesishning oldini olish boʻyicha yechimlarni ishlab chiqadi. Shuningdek, universitet talabalarni biologik xilma-xillikni asrash bo‘yicha ta’lim beruvchi maxsus akademik kurslar va resurslarni taqdim etadi. O‘zbekistonda bu boradagi sa’y-harakatlarni Fanlar akademiyasi kabi tashkilotlar qo‘llab-quvvatlaydi (https://tuit.uz/en/sustainable-procurement-policy).
TATU qishloq xoʻjaligi uchun yer resurslaridan barqaror foydalanish boʻyicha taʼlim dasturlari va targʻibot tashabbuslarini amalga oshiradi. 2023-yilda universitet Chexiya Qishloq xo‘jaligi universitetida boʻlib oʻtgan Erasmus+ CBHE "NICoPA: Aniq dehqonchilik uchun yangi va innovatsion kurslar" loyihasida ishtirok etdi. Loyiha doirasida tabiiy resurslardan foydalanish boʻyicha bilimlarni oshirish va aniq dehqonchilik vositalari orqali ularni boshqarish masalalari koʻrib chiqildi. TATU professorlari yozgi maktabda faol ishtirok etib, barqaror yer boshqaruvi va tabiiy resurslardan samarali foydalanish mavzularini oʻrgandilar. Bu tashabbuslar universitetning barqaror qishloq xoʻjaligini ilgari surish va jamiyatni bu borada xabardor qilishga sodiqligini namoyon etadi (https://t.me/tuituz_official/8703).
AMALIY HARAKATLAR ORQALI YER EKOTIZIMLARINI QO‘LLAB-QUVVATLASH
TATU oʻz hududiga tegishli yer ekotizimlarini saqlash, tiklash va barqaror foydalanish sohalariga katta e’tibor qaratadi. Universitetning barqarorlik siyosati tabiiy muhitni muhofaza qilish, yer va resurslardan mas’uliyatli foydalanishni ta’minlash choralarini oʻz ichiga oladi. Bu biologik xilma-xillik, oʻrmonlar, togʻlar va qurgʻoqchil hududlar bilan bogʻliq muammolarni hal qilish boʻyicha kengroq maqsadlar bilan uygʻunlashadi. Universitet ekologik muhofaza va ekotizimlardan barqaror foydalanishni ilgari suruvchi turli tadqiqotlar va taʼlim tashabbuslarini amalga oshirmoqda. TATUning bu yoʻnalishdagi ishlari milliy va global barqarorlik maqsadlariga hissa qoʻshmoqda (https://tuit.uz/en/sustainability).
TATU universiteti Parij kelishuviga muvofiq global iqlim oʻzgarishiga qarshi kurashishda dekarbonizatsiyani ilgari suruvchi investitsiya siyosatini toʻliq qoʻllab-quvvatlaydi. Universitet oʻz sarmoyalarini ekologik, ijtimoiy va boshqaruv (ESG) omillarini inobatga olgan holda yuritadi. Ushbu siyosat universitet investitsiya portfellarining maqsad va mezonlarini belgilaydi hamda barqarorlik kun tartibining asosiy yoʻnalishlarini aks ettiradi (https://tuit.uz/en/sustainable-investing-policy).
TATU O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish qo‘mitasi bilan hamkorlikda toza va sog‘lom muhitni saqlashni targ‘ib qiladi. Universitet talabalar va xodimlar uchun ekologik maslahat va ma’lumotlar taqdim etuvchi tadbirlarni tashkil etadi. Bu hamkorlik universitet tashabbuslarini mahalliy hamjamiyatlar bilan mustahkamlab, yer resurslaridan barqaror foydalanish va ekotizimlarni muhofaza qilishni ta’minlaydi (https://t.me/tuituz_official/8071?single).
YERGA MOS CHIQINDILARNI UTILIZATSIYA QILISH
Toshkent axborot texnologiyalari universitetida (TATU) Suvdan foydalanishni boshqarish siyosati
Maqsadlar. TATUda suvni boshqarish dasturining quyidagi maqsadlari mavjud:
- Universitet hududida suv sarfini nazorat qilish va monitoring qilish;
- Kampus jamoasi ehtiyojlarini qondiruvchi toza va xavfsiz suv ta’minotini ta’minlash;
- Suv gigiyenasi standartlariga rioya qilish va ifloslanishning oldini olish;
- Mas’uliyatli suv iste’molini targ‘ib qilish;
- Oqava suvlarni kanalizatsiya tizimiga to‘g‘ri chiqarilishini ta’minlash.
Qamrovi. TATUdagi suvni boshqarish dasturi quyidagi yo‘nalishlarni qamrab oladi:
- Suvni saqlash, taqsimlash va iste’mol qilishni boshqarish (https://tuit.uz/en/water-conservation-program).
TATUda chiqindilar, jumladan xavfli materiallarni yoʻq qilish siyosati qat’iy me’yorlarga asoslangan. Kimyoviy va elektron chiqindilar kabi xavfli chiqindilarni xavfsiz saqlash va utilizatsiya qilish bo‘yicha maxsus infratuzilma mavjud. TATU bu borada litsenziyaga ega chiqindi utilizatsiya kompaniyalari bilan hamkorlik qiladi. Bu amaliyot universitetning keng ko‘lamli barqarorlik siyosatining bir qismi bo‘lib, ekologik xavfsizlikni ta’minlaydi (https://tuit.uz/en/recycling-program).